Op een verdwaalde herfstdag nam ik na 10 jaar studeren afscheid van de HAN. Al kreeg afscheid nemen enkele dagen later een geheel nieuwe lading…

In het voorjaar van 2010 reed ik samen met mijn ouders naar de ‘grote’ stad Nijmegen. Op weg naar de Groenewoudseweg. Op weg naar de pabo. Na het behalen van mijn vmbo-diploma en mbo-diploma (onderwijsassistent) lag de weg open naar het hbo. Aangekomen in Nijmegen groette ik mijn vriend Lars. We hebben elkaar ontmoet op de fiets op weg naar huis vanaf onze vmbo-locatie. Als startsein van onze vriendschap leerden we samen, maar dronken toch vooral stevig door in het weekend. In de kroeg of op een voetbaltribune. Eenmaal gearriveerd op de Groenewoudseweg liepen Lars en ik samen naar binnen. Twee mannen op de pabo. Dat kon niet misgaan. Na een rondje door het gebouw ploften we neer op een bank in de pub. We keken uit op de bar, zagen een roze opblaasbare krokodil aan het plafond hangen en besloten ons in te schrijven voor de opleiding. Het eerste jaar was ploeteren. In de praktijk liep het prima, maar de grote hoeveelheid theorie die ik te verwerken kreeg was nauwelijks door te komen. Het dieptepunt van mijn studie was mijn vierde en laatste kans om een kennistoets te behalen. Het was do or die. Een voldoende voor de toets betekende dat ik op de opleiding mocht blijven. Een onvoldoende betekende een exit op de HAN. Na het behalen van een 8 voor een toets waar ik niets meer van af weet, mocht ik blijven. Na het eerste leerjaar bleef ik in Nijmegen hangen. Lars verkaste naar de pabo in Den Bosch. We ontmoeten elkaar nog steeds op vrijdagavonden. Maar nu drinken we een biertje aan een van onze keukentafels.

In mijn afstudeerjaar 2013-2014 vielen meerdere puzzelstukjes op zijn plek. In de tijd van het eerste jaar tot aan het vierde jaar had ik wat vrienden gemaakt. De pub met de roze krokodil was de ontmoetingsplek op vrijdagmiddag. Alsof het lot besloot, kwamen Bas, Mark, Dennis en ik bij elkaar in de afstudeerfase terecht. Ik kende de jongens individueel, maar zij kenden elkaar nog niet. Het duurde zo’n week of vijf voordat we besloten maar eens een Mannendag te houden. In de herfstvakantie van 2013 gingen we naar Utrecht. Om te eten, te drinken, maar ook om het leven eens goed door te nemen. Inmiddels is de Mannendag uitgegroeid tot een traditie en hebben we menig kroeg financieel onafhankelijk gedronken. Anno 2020 nemen we nog steeds het leven door.

Ik heb altijd gedacht dat voor de klas staan mijn absolute droom was. Een zeer nobel beroep om uit te oefenen. Dat vind ik nog steeds. Al kwam ik er in 2014 achter, vlak voor het behalen van mijn diploma, dat het onderwijs niet helemaal lekker bij me past. Ik vind het ontwerpen van lessen en verzorgen van goed onderwijs prachtig. Maar dag in dag uit met dezelfde groep werken, een groep met het belangrijkste bezit van ouders, trok een te zware wissel op me. 

Toen ik samen met Mark me ging bezinnen op een passend vervolg, kwamen we beiden uit bij de opleiding Opleidingskunde. Ook op de HAN. Mark en ik besloten om ons in te schrijven voor de studie. Niet iedereen in onze omgeving kon dat waarderen. ‘’Waarom ga je niet gewoon werken?’’ en ‘’Waarom ga je geen universiteit doen, dat is toch veel beter?’’ kreeg ik regelmatig als opmerking naar mijn hoofd geslingerd. Gelukkig waren we beiden onverstoorbaar en hebben we gedaan wat goed voelde voor ons. We vonden al snel onze weg bij Opleidingskunde en gingen als een speer. In 2018 kreeg weer een traditie een vervolg. Mark’s ouders zagen mijn ouders weer bij de volgende diploma-uitreiking. 

Twee diploma’s rijker en ik had eigenlijk nog wel zin om te leren. Mijn oog viel op een masteropleiding. Na het vmbo, mbo en twee keer hbo had ik nog wel zin in een toetje. De master Management en Innovatie in Maatschappelijke Organisaties paste precies bij wat ik wilde. Op een nog hoger niveau bezig zijn met mijn eigen ontwikkeling en nog meer kennis opslurpen over het maatschappelijk domein. Bij de masteropleiding was ik de jongste telg van de groep en moest ik me opnieuw uitvinden. Maar vrienden maken, samen leren en samen leven is fantastisch. Deze aspecten kwamen allemaal terug gedurende mijn mooiste ervaring tijdens de masteropleiding: onze studiereis naar Amerika. 

Samen met Adriaan, Marije, Judith en Martijn liepen we door de straten van New Jersey en New York. Beide steden zijn plaatsen waar de muziek door de straten, kroegen en steegjes heen sijpelt. Zo werd op 12 december 1915 in Hoboken (New Jersey) Frank Sinatra geboren. Sinatra zingt de mooiste versie van het nummer That’s Life uitgebracht in 1966. Dat nummer raakt de kern van 10 jaar leven en leren op de HAN:

”I’ve been a puppet, a pauper, a pirate, a poet, a pawn and a king. I’ve been up and down and over and out, and I know one thing. Each time I find myself layin’ flat on my face, I just pick myself up and get back in the race.’’

Op een herfstachtige dag midden in de coronacrisis in het jaar 2020 kwam er een einde aan de ‘race’. 10 jaar nadat ik samen met mijn ouders naar Nijmegen reed, rondde ik mijn derde opleiding af op de HAN. Handen schudden mocht niet, een bescheiden applaus wel. Een klein, intiem afscheid volgde na een groots leeravontuur. De locatie waar ik als mbo-student binnenstapte, verlaat ik als masterstudent. Nauwelijks beseffend dat ik was geslaagd, liep ik een ererondje in mijn eentje om het oude gebouw aan de Groenewoudseweg. Een afscheid in de schaduw.

De blijdschap van het behalen van het diploma sloeg enkele dagen later om in verdriet. Afscheid nemen in de schaduw werd afscheid nemen op afstand toen corona toesloeg in een verpleeghuis. Vijf dagen na mijn diploma-uitreiking verloor ik een familielid. Corona slaat nergens harder toe dan thuis aan de keukentafel. Het uitzicht van rust nemen nam een afslag naar afscheid nemen.

De afscheidsceremonie vond plaats op een zonnige dinsdagochtend met nagenoeg alleen familieleden. Als het licht aan het einde van de tunnel dooft, benoemt niemand hoeveel diploma’s je hebt behaald en welke cijfers er op je eindlijst stonden. Als een levenscyclus aan je voorbijtrekt worden de foto’s van vroeger de foto’s van nu. Dat was hetgeen wat extra binnenkwam op die dinsdagochtend. De spiegeling als familielid. Een gezamenlijke identiteit. Het zorgzame karakter. Er zijn voor een ander. Geen woorden maar daden.

‘’Toen verhalen zinnen werden, zinnen woorden werden, sprak alleen de blik in haar ogen nog boekdelen’’ sprak een familielid ons treffend toe. Aan elkaars blik hadden we voldoende die ochtend. Geraakt zonder aan te raken. Een traan in de felle ochtendzon. Een afscheid in de schaduw.